CİNSİYET EŞİTLİĞİ TUTUM
BELGESİ
Cinsiyet eşitsizliği, kadınların toplumsal yaşamın içinde yer alması ve görünür olmasının
önünde ciddi bir engel ve kadına yönelik şiddetin temel sebeplerinden biridir.
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi, kadına yönelik şiddet ve ayrımcılığın önlenmesi,
cinsiyet eşitsizliğinin ortadan kaldırılması için pozitif ayrımcılık ilkesini benimser,
bilgi ve birikimini sosyal sorumluluk bilinci ile istisnasız ve tam bir eşitlik talebinin
gerçekleştirilmesini amaçlayan anlayışın desteklenmesi için kullanmayı taahhüt eder.
Bu belge ile Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi tüm etkinlik ve uygulamalarında toplumsal
cinsiyet eşitliğinin güvence altına alınması amacıyla Şirket yöneticilerinin, çalışanların
uyması gereken ilkeleri ve alması gereken önlemleri düzenlenir.
Şirketimizin tüm çalışma birimlerinde ve iş süreçlerinde bu belgede belirtilen tutum ve
davranışları hayata geçirmekten istisnasız tüm çalışan ve yöneticilerimiz sorumludur.
Şirketimizin tüm faaliyet alanlarında toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı anlayışı hayata
geçirmeyi ve buna ilişkin faaliyetler yürütmeyi taahhüt eden bu belge, 1979 yılında
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda kabul edilen ve Türkiye’nin 1985 yılında taraf olduğu
CEDAW (Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women)
olarak
bilinen “Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi”ne, Türkiye’nin
2011 yılında taraf olduğu “İstanbul Sözleşmesi” olarak bilinen “Kadına Karşı Şiddetin
ve
Aile içi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi”ne ve
6284 Sayılı “Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi Kanunu’na
dayanılarak
hazırlanmıştır.
Bu belgede, “Toplumsal Cinsiyet” İstanbul Sözleşmesi’nin 3. maddesinde yer alan
biçimiyle,
“toplumsal olarak inşa edilen ve belli bir toplum tarafından erkekler ve kadınlar için uygun
görülen roller, davranışlar, eylemler ve nitelikler” olarak tanımlanmaktadır. Avrupa Konseyi
Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Stratejisi 2014-2017 belgesine göre, “Toplumsal cinsiyet
eşitliği, kadın ve erkeğin kamusal ve özel hayatın bütün alanlarında eşit ölçüde
görünürlüğünü, güçlendirilmesini, sorumluluk almasını ve katılımını ifade etmektedir”.
Tanımlar
a) Toplumsal Cinsiyet: Toplumsal cinsiyet, cinsiyet temelli rolleri, sorumlulukları ve
kimlikleri belirleyen biyolojik cinsiyetimize dayalı bir sosyal yapıdır. Bu, ataerkil
ideolojilerin, kültürel uygulamaların ve eşitsizlikleri doğuran üretim ilişkilerinin
ürünüdür. Toplumsal ilişkilerle öğretilen ve zaman içinde, aynı kültürde ve kültürler
arasında değişiklik gösterebilen toplumsal tavırlarla belirlenen bir cinsiyetlendirme
biçimidir.
b) Toplumsal Cinsiyet Eşitliği: Bireyin hak ve özgürlüklerde, fırsatları kullanmada,
kaynaklardan ve hizmetlerden faydalanmada cinsiyeti nedeniyle ayrımcılığa uğramamasıdır.
Bireyin cinsiyetine bakılmaksızın eşit hak ve fırsatlara ulaşmasıdır. İnsan haklarına ek
olarak bilgiye, kaynaklara, hizmetlere ve eğitimlere eşit erişimini ifade eder.
c) Cinsel Taciz: Rızaya dayalı olmayan, kişiyle vücut teması bulunarak ya da bulunmadan
yapılan ve cinsel içerikli söz, tavır ve diğer davranış biçimleridir. Olayın gerçekleştiği
ortamdan bağımsız olarak ısrarla tekrarlanan eylemler ya da bir tek eylem cinsel taciz
olarak değerlendirilebilir. Cinsel taciz farklı veya aynı cinsiyet arasında gerçekleşebilir.
d) Ayrımcılık: Bir kişiye toplumsal cinsiyet temelli keyfi ya da haksız bir davranışta
bulunulması ve bu suretle kişinin mağdur edilmesidir. Toplumsal cinsiyet kimliği nedeniyle
bir kişi ya da gruba, aynı ya da benzer konumda olduğu diğer kişilere göre keyfi olarak eşit
davranmamak ya da onu/onları mağdur etmektir.
Bu belge ile Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde;
* Şirket Yöneticileri ve çalışanlarının toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda
farkındalığının ve bilinç düzeyinin artması için çaba göstermeye, ayrımcılık ve tacizle
ilgili şikâyetler söz konusu olduğunda etkin bir soruşturma ve yaptırım mekanizması
işletmeye hazır olduğunu belirtir.
* Toplumsal cinsiyet eşitliği konusundaki duyarlılık ve farkındalığı arttırmak, olumsuz
uygulama ve yaklaşımları dönüştürmek için Şirket yöneticilerine, şirket bünyesinde görev
alanlara yönelik eğitim, seminer, konferans, toplantı ve çalıştayların düzenlenmesini,
duyurular ile toplumun bilgilendirilmesini destekler.
* Yöneylem Sosyal Araştırma Merkezi bünyesinde yapılan tüm bilimsel araştırma, toplantı ve
yayın süreçlerinde toplumsal cinsiyet eşitliğine aykırı söz ve ifadeler kullanılmaması,
tutum ve davranışlar gösterilmemesi yönünde gerekli önlemleri alır; toplumsal cinsiyet
eşitliğini ihlal eden söz, tutum, davranış ve mobbinge ilişkin iddiaların etkin bir şekilde
incelenmesini sağlar.
* Kadın çalışanların çalışma koşullarını görünür kılmak ve değerlendirmek amacıyla
çalışmalar yapar, özel ve toplumsal yaşamlarının dengesini kurabilmelerini destekleyici
olanaklar hazırlanması için katkı sunar.
* Kadının cinsiyetine bağlı olarak seçim ve görevlendirmelerde ayrımcılığa uğramasını kabul
etmez, cinsel taciz ve cinsel saldırının önlenmesini ve ortadan kaldırılmasını benimser,
bireysel veya kurumsal olarak kesinlikle tolerans göstermez.
* Tüm bireyler için eşitlik, kapsayıcılık, insan onuruna saygı, adil davranma gibi evrensel
değerleri benimser ve uygulamada bu ilkelere sadık kalır. Bu çerçevede, farklılıklara saygı
gösterir ve her türlü ayrımcılığa karşı çıkar.
* Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi yaptığı tüm iş ve işlemlerde bu ilkeleri gözettiği
gibi, eşitsizliğe hizmet edecek hiçbir çalışmanın içinde yer almaz, bu ilkelere uygun
yapılandırılmamış hiçbir kamu ya da özel kuruluşla işbirliği yapmaz, ortaklık kurmaz, proje
yürütmez.
FIRSAT EŞİTLİĞİ TUTUM BELGESİ
Fırsat eşitliğinin uygulanmasının ve benimsenmesinin toplumsal gelişme ve rekabet üstünlüğü
için şart olduğuna inanırız.
İşe alımlarda ve çalışma hayatları süresince çalışanlarımıza yaş, cinsiyet, ırk, din, dil,
etnik köken, cinsel yönelim, inanç, medeni, sosyal veya ekonomik durum, engellilik hali,
politik görüş, sendikal faaliyetlere katılım ve üyelik, hamilelik ya da askerlik hizmeti
durumu açısından ayrımcılık yapmayız.
Engelli bir çalışanımızın olması halinde ihtiyaç ve sorumluluklarını göz önünde bulundurarak
uygun bir iş ortamı oluşturmaya özen göstereceğimizi taahhüt ederiz.
Çalışanlarımızın seçiminde ve terfisinde deneyim, bilgi, yetenek ile pozisyonun gerektirdiği
niteliklere sahip olmalarına ve şirket ihtiyaçlara göre karar veririz.
Tüm çalışanlarımıza şeffaf ve objektif kriterlere dayanan bir ücretlendirme ve performans
sistemi uygularız, eşit eğitim ve gelişim imkânları sunarız. Bu doğrultuda,
faaliyetlerimizin tümünde olduğu gibi ücretlerin belirlenmesinde de hiçbir şekilde cinsiyeti
kriter olarak almamaktayız.
Çalışanlarımızı, çalışma arkadaşları, müşteriler ve toplum ile ilişkilerinde yaş, cinsiyet,
ırk, din, dil, etnik köken, cinsel yönelim, inanç, engellilik hali, politik görüş, kültürel
ve sosyal farklılıklara karşı hassas ve saygılı olmaları yönünde teşvik ederiz, bu ilkelerin
karşısında tutum ve davranış sergileyen hiçbir kurum ile işbirliği, ortaklık yapmayız, proje
yürütmeyiz.
Şirketimizdeki her yönetici ve çalışan yukarıda belirtilen ilke ve taahhütlerin de hayata
geçmesinden sorumludur. Her türlü ihlalin çalışanlar tarafından bildirilmesini ve bu
bildirimlerin etkin incelenmesini sağlarız.
Tüm süreç ve uygulamalarımızı fırsat eşitliliği politikası doğrultusunda düzenli aralıklarla
gözden geçirir ve gerekli iyileştirmeleri gerçekleştiririz.
İŞ ETİĞİ YOLSUZLUK VE RÜŞVETİ ENGELLEME TUTUM BELGESİ
İş etiğine tam bağlılık şirketimizin temel bileşenlerinden biridir. Bu nedenle dürüstlük ve
yüksek etik standartlarına uygun hareket etmeye büyük bir önem atfederiz. Buna bağlı olarak
da yolsuzluk ve rüşvete karşı politikamız 0 toleranstır.
Çalışanlarımız ve iş ortaklarımızın kolay erişebilmeleri için bu dokümana internet
sitemizden de ulaşılabilir. İstihdamları süresince ise çalışanlarımıza çalışma etiği
kuralları hakkında düzenli hatırlatmalar yapılır, bilgi notları iletilir. Bu süreçte
çalışanlarımızın da konuyla ilgili geri bildirimleri alınır.
Muhtemel etik sorunlarını önleyebilmek adına, çalışanlarımızın bağlı bulunduğu ya da
ilişkide olduğu yerlerle kurulan iş ortaklıklarında doğabilecek olası çatışmayı ilgili
kişiler şirkete bildirmekle yükümlüdür. Ayrıca, hiçbir şart altında Yöneylem Sosyal
Araştırmalar Merkezi çalışanları rüşvet ya da rüşvet olarak algılanabilecek herhangi bir
ödeme kabul edemez, öneremez ya da herhangi bir türde yolsuzluk ilişkisi içine giremez.
Diğer taraftan Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi çalışanları, belirgin bir ekonomik
değeri olan hediyeler kabul edemez ya da veremez.
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi hiçbir politik görüş ya da düşünceye taraf olmaz. Bu
nedenle politik partilere, politikacılara ya da adaylara ayni ya da nakdi herhangi bir
destek vermez.
Etik kuralların uygulanmasını sağlamaktan Yönetim Kurulu ve üst düzey yönetim sorumludur. Bu
kurallar operasyonlarımızın tamamında ve görev yapan her çalışan için bağlayıcıdır. Bu
sayede etik olmayan davranışların önlenmesi her çalışanın sorumluluğudur. Bu nedenle
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi hiçbir çalışanın rüşvet talebini geri çevirerek veya
etik davranış kurallarına uygun hareket ettiği için şirketin uğradığı zarardan sorumlu
tutulamayacağı anlamına gelen “misilleme yapmama politikasını” benimser.
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi tüm iş süreçlerinde ayrımcılığa, rüşvet ve yolsuzluğa,
mobinge karşı olduğu gibi çocuk emeği sömürüsünü, zorla çalıştırma gibi insan haklarına
aykırı tüm eylemleri kendi bünyesinde yasaklar. Bu ihlallerin oluşabileceği tüm tutum ve
davranışları ya da yaptığı araştırma sonuç belgelerini bu amaçla kullanılmasını engellemeyi
kendi sorumluluğuna alır.
En ufak bir etik olmayan davranış şüphesi oluştuğu zaman çalışanlar bu durumu isimli ya da
isimsiz olarak Şirket yönetimine bildirmelidir.
Şirket bünyesinde her vaka özelinde 3 kişilik inceleme komitesi oluşturulur. Yaşanan
herhangi bir hak ihlali, taciz ya da etik ikilemin soruşturulması için 1 Yönetici, 1 Çalışan
ve mağdurun belirleyeceği 1 kişinin katılımıyla oluşan komite tarafından süreç yürütülür.
Soruşturma sürecinde mağdur fail ilişkisi tüm iş süreçlerini kapsayacak şekilde durdurulur.
Bu komite şikâyete konu tüm eylemleri dikkatle araştırır ve şüphe ya da ithamlar yerinde
bulunduğu takdirde, gerektiğinde iş akdinin ya da iş ilişkisinin sonlandırılmasına
varabilecek disiplin tedbirleri alır.
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi en yüksek etik değerlerin uygulanmasına yönelik
taahhüdümüzün bir parçası olarak iş ortaklarımızın da benzer etik ilkeleri benimsiyor
olmasını bekleriz.
İş etiği anlayışının gereği, BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde tanımlanan ve
uluslararası ölçekte kabul gören insan haklarını destekler ve insan hakları ihlallerinin
tarafı olmaz. Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi aynı zamanda ILO Direktiflerinde
belirtilen çalışan haklarını benimser ve destekler. Bu nedenle, hiçbir operasyonunda çocuk
emeğine veya zorla ve zorunlu çalıştırma uygulamalarına yer vermez, iş ortaklarından da aynı
ilkeleri benimsemesini bekler.
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi, örgütlenme ve toplu sözleşme hakkını temel bir çalışan
hakkı olarak değerlendirir ve çalışanlarının bu haklarını serbestçe kullanmalarını
destekler. Çalışanlarımız yetkili sendikalara üye olabilirler.
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi yürüttüğü tüm iş ve işlemlerde;
. Etik kurallara bağlı iş davranışı göstereceğini;
. Ayrımcılık Yapmayacağını,
. Cinsiyet Eşitliği İlkesini Benimseyeceğini,
. Evrensel İnsan Hakları Beyannamesinde belirtilen tüm hakları koruyup gözeteceğini,
. Çalışanlarının Örgütlenme Özgürlüğüne sahip olduğunu,
. Çevreye Saygı ve Sıfır Atık prensibi ile iş süreçlerini yürüteceğini,
. Hiçbir koşul altında “Çocuk İşçi” çalıştırmayacağını, çalıştıranlarla iş ortaklığı
yapmayacağını;
. Bünyesinde Güvencesiz Çalışmayı Önleyeceğini,
. Adil Ücret politikası uygulayacağını,
. İş ve işçi sağlığı, güvenliği tedbirlerini maksimum seviyede alacağını kabul ve taahhüt
eder.
Ayrıca;
. Kölelik, Zorla Çalıştırma, Angarya kapsamında “borçların çalışma karşılığı ödenmesine”
karşı olduğunu ilan eder.
ARAŞTIRMA ETİĞİ TUTUM BELGESİ
Yöneylem Sosyal Araştırmalar Merkezi Yüksek Öğretim Kurumunun 2547 sayılı Kanunun 24 üncü,
42 inci ve 65 inci maddelerine dayanılarak hazırladığı “BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ
YÖNERGESİ” ni kabul eder.
Yönergenin tamamı için bkz.BİLİMSEL ARAŞTIRMA VE YAYIN ETİĞİ YÖNERGESİ